Người bệnh cao huyết áp nên ăn gì và kiêng gì?
Hơn 1 tỷ người trên thế giới đang phải sống chung với căn bệnh cao huyết áp và con số này vẫn không ngừng tăng lên. Đây là căn bệnh vô cùng nguy hiểm, tiến triển theo thời gian và được mệnh danh là “kẻ giết người thầm lặng”. Bên cạnh việc dùng thuốc, chế độ dinh dưỡng hằng ngày đóng vai trò rất quan trọng trong việc kiểm soát bệnh cao huyết áp. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn người bị cao huyết áp nên ăn gì và những điều cần tránh khi bị cao huyết áp.
Mục lục
Người bị cao huyết áp nên ăn gì?
Việc lựa chọn món ăn phù hợp góp phần quan trọng trong việc kiểm soát mức huyết áp của người bệnh. Dưới đây là TOP 10 thực phẩm “vàng” cho người bị cao huyết áp được các chuyên gia khuyên dùng.
- Trái cây có múi: Các loại trái cây như cam, chanh, bưởi,… chứa nhiều vitamin và khoáng chất, đặc biệt là acid Citric và Flavonoid, giúp duy trì chỉ số huyết áp bình thường. Có thể kết hợp giữa uống nước ép và đi bộ hằng ngày để làm tăng hiệu quả sử dụng.
- Các loại cá béo: Các loại cá hồi, cá ngừ, cá mòi, cá thu,… là nguồn cung cấp Omega-3 dồi dào. Omega-3 là một loại acid béo giúp giảm LDL-C và tăng HDL-C trong máu, đồng thời làm giảm mức độ hoạt động của Oxypilin – hợp chất gây co thắt mạch máu, giúp dòng máu dễ dàng lưu thông khắp hệ tuần hoàn và hạ huyết áp. Tuy nhiên cần sơ chế cá đúng cách, hạn chế ăn cá sống để tránh bị nhiễm khuẩn đường ruột.
- Hạt bí ngô: Trong hạt bí chứa rất nhiều khoáng chất thiết yếu như Kali, Magie, Arginine… có tác dụng chống tăng huyết áp hiệu quả. Ngoài ra, lượng chất chống oxy hóa trong hạt bí ngô còn giúp làm giảm tình trạng tắc nghẽn mạch máu, huyết áp ổn định. Tuy nhiên hạt bí ngô có tính lợi tiểu nhẹ, không phù hợp với những người đang dùng thuốc lợi tiểu để tránh tình trạng tương tác thuốc bất lợi.
Hạt bí ngô là một trong những thực phẩm giúp giải quyết nỗi băn khoăn người bị cao huyết áp nên ăn gì
- Các loại quả mọng: Quả dâu tây, quả mâm xôi, đặc biệt là quả việt quất rất giàu chất chống oxy hóa, bao gồm Anthocyanin và Flavonoid, có tác dụng làm thành động mạch rộng rãi, linh hoạt hơn, giúp dòng máu lưu thông thuận lợi, cải thiện huyết áp.
- Khoai tây: Khoai tây chứa nhiều chất chống oxy hóa, giúp bảo vệ tế bào khỏi các gốc tự do, là thực phẩm rất tốt cho người bị cao huyết áp. Nên luộc hoặc hấp khoai tây, tránh chiên rán với dầu mỡ để tránh phá hủy các dưỡng chất trong khoai tây và làm giảm hiệu quả hạ áp.
- Củ dền: Nghiên cứu của các chuyên gia bệnh viện Barts và Đại học Y khoa London đã chỉ ra hàm lượng Nitrat cao trong củ dền có tác dụng hạ huyết áp rất tốt. Ngoài ra nước ép củ dền đỏ còn giúp hòa tan những chất kết tủa Canxi vô cơ gây xơ cứng thành động mạch.
Theo nghiên cứu của đại học Y khoa London, mỗi ngày uống 500ml nước ép củ dền đỏ có tác dụng hạ huyết áp rất tốt
- Ngũ cốc nguyên hạt: Chế độ ăn nhiều ngũ cốc nguyên hạt, bao gồm bột yến mạch nguyên chất, gạo lứt, lúa mạch… thay cho ngũ cốc tinh chế sẽ bổ sung chất xơ tốt cho đường ruột, góp phần làm giảm cholesterol xấu và giảm huyết áp.
- Quả chuối: Theo Viện Hàn lâm khoa học Quốc gia, chế độ ăn nhiều Kali, ít Natri sẽ làm giảm nguy cơ mắc huyết áp và đột quỵ. Trong chuối không chỉ chứa một lượng lớn Kali mà còn có nhiều chất xơ, vitamin và chất khoáng, hoàn toàn có thể được xếp vào nhóm thức ăn tốt cho tim mạch và huyết áp.
- Quả lựu: Lựu giàu Kali và chất xơ, do đó việc ăn trực tiếp hoặc uống nước ép lựu thường xuyên giúp cải thiện chỉ số huyết áp một cách đáng kể. Tuy nhiên đường có liên quan mật thiết đến tăng huyết áp, do đó cần hạn chế lượng đường thêm vào khi pha chế nước ép lựu.
- Quả táo: Táo là lời giải đáp tốt nhất cho câu hỏi cao huyết áp nên ăn gì nhờ chứa nhiều pectin – một dạng chất xơ hòa tan có công dụng hạ huyết áp cực kì hiệu quả, đồng thời cũng loại bỏ cholesterol xấu và giảm lượng đường trong máu. Tuy nhiên táo thường chứa nhiều thuốc trừ sâu, do đó hãy đảm bảo rửa sạch táo trước khi ăn.
Mỗi ngày một quả táo giúp duy trì huyết áp ổn định và một sức khỏe tốt
Người bệnh cao huyết áp nên kiêng gì?
Để duy trì mức huyết áp ổn định, song song với việc bổ sung đủ chất dinh dưỡng, người bệnh cao huyết áp cũng cần lưu ý kiêng khem một số loại thực phẩm cũng như những thói quen sống không tốt.
Những thực phẩm người huyết áp cao nên kiêng ăn
Một chế độ ăn cân đối và hợp lý là rất tốt nhưng vẫn chưa đủ. Người bị cao huyết áp cũng nên kiêng ăn những loại thực phẩm sau:
- Gia vị và thực phẩm mặn: Ăn mặn sẽ làm tăng lượng Natri máu, làm tăng thể tích lòng mạch, thu hẹp các mạch máu gây cản trở dòng máu lưu thông và làm tăng huyết áp. Do đó cần hạn chế thức ăn mặn, giảm lượng muối nêm vào món ăn, sử dụng nước mắm giảm mặn… từng bước loại bỏ chế độ ăn mặn khỏi bữa ăn hàng ngày.
- Món ăn có nhiều dầu mỡ: Mỡ động vật và các loại thức ăn nhiều dầu mỡ khác tuy chứa nhiều khoáng chất và vitamin D giúp thúc đẩy sự hấp thu Canxi và tăng cường chức năng cơ bắp, nhưng chúng cũng chứa rất nhiều cholesterol. Nếu ăn quá nhiều dầu mỡ sẽ làm tăng nguy cơ tiến triển bệnh cao huyết áp và tim mạch.
- Nội tạng động vật: Thận, óc, tim, lòng, gan, dạ dày… của động vật chứa hàm lượng chất béo bão hòa cao hơn nhiều so với thịt. Việc tiêu thụ quá nhiều nội tạng động vật sẽ làm tăng nguy cơ mắc mỡ máu, rối loạn chuyển hóa, tăng huyết áp…
- Thức ăn nhanh, chế biến sẵn: Thịt nguội, thịt xông khói, xúc xích… chứa nhiều chất béo chuyển hóa, chất béo bão hòa và hàm lượng muối cao, nhờ đó làm tăng thời hạn sử dụng và độ ổn định của thực phẩm. Tuy nhiên chính những chất béo này làm tăng nguy cơ hấp thụ LDL-C, giảm lượng HDL-C và làm trầm trọng hơn bệnh cao huyết áp.
- Không ăn quá nhiều thịt đỏ: Bên trong thịt bò, thịt lợn cũng chứa một lượng lớn chất béo bão hòa và cholesterol. Ăn nhiều thịt đỏ sẽ làm tăng cholesterol máu, tăng huyết áp và các bệnh tim mạch, hoàn toàn không tốt cho sức khỏe.
Sử dụng nước mắm giảm mặn là xu hướng mới giúp từng bước loại bỏ chế độ ăn mặn làm ảnh hưởng huyết áp
>>> Bài viết có liên quan: Ăn mặn ảnh hưởng đến sức khỏe như thế nào?
Những thói quen trong lối sống hàng ngày người bị cao huyết áp nên tránh
Không chỉ trong việc ăn uống, người bị cao huyết áp cũng nên hạn chế những thói quen xấu sau đây để duy trì huyết áp ở mức ổn định.
- Uống rượu bia: Một ly rượu vang đỏ mỗi ngày với thể tích dưới 250ml (nữ giới) hoặc 375ml (nam giới) sẽ tốt cho huyết áp và ngăn ngừa bệnh tim mạch. Nhưng nếu uống nhiều rượu bia trong thời gian dài có thể gây tăng huyết áp, rối loạn nhịp tim, đau tim, thậm chí là nhồi máu cơ tim hoặc đột quỵ, nhất là đối với bệnh nhân đã bị cao huyết áp.
- Hút thuốc lá: Chất Nicotin trong thuốc lá vừa gây nghiện vừa kích thích tủy thượng thận sản sinh adrenalin, làm tăng hoạt động hệ thần kinh giao cảm toàn cơ thể khiến mạch máu co thắt, tim đập nhanh và tăng huyết áp.
- Ngồi một chỗ, lười vận động: Lối sống tĩnh tại, ít vận động không chỉ khiến cơ thể ì ạch, chậm chạp mà còn khiến sức khỏe tim – hô hấp suy giảm, cơ tim bơm máu kém hiệu quả, dễ bị tăng huyết áp và các bệnh tim mạch.
Lối sống lười biếng vận động là một trong những điều cần tránh khi bị cao huyết áp
Cao huyết áp không thể trị dứt điểm nhưng hoàn toàn có thể kiểm soát và hạn chế mức độ nghiêm trọng của bệnh bằng chế độ ăn uống hợp lý, điều độ. Thực hiện nghiêm chỉnh những điều cần tránh khi bị cao huyết áp, xây dựng và duy trì chế độ ăn điều độ và hợp lý là cách tốt nhất để huyết áp không còn là nỗi ám ảnh.
>>> Xem thêm: